تصور کنید کمی از غذای چند روز پیش در یخچال مانده است. شما احساس گرسنگی شدیدی می‏کنید و چیزی دیگر برای خوردن پیدا نمی‏کنید. وقتی غذا را برمی‏دارید تا بخورید، احساس می‏کنید بوی عجیبی دارد؛ اما از آن‏جایی که خیلی گرسنه هستید، حتی آن را گرم نمی‏کنید و می‏خورید. اما چند ساعت بعد احساس بدی به شما دست می‏‏دهد؛ طوری که فکر می‏کنید مریض شده‏اید. کم‏کم در شکم خود درد پیدا می‏کنید. این درد متناوباً کم و زیاد می‏شود تا بالاخره غذا را بالا می‏آورید.

این اتفاق، مسمومیت غذایی نامیده می‏شود. کسی در غذایی که خورده بودید سم نریخته‏ بود، اما باکتری‏ها در غذا رشد کرده بودند و باعث مسمومیت و مریضی شما شدند. مسمومیت غذایی ممکن است خفیف باشد و مدت زمان کوتاهی آزار‏تان دهد، یا می‏تواند شدید باشد و طول بکشد. حال بیاید ببینیم چگونه می‏توان از مسمومیت غذایی جلوگیری کرد.

مسمومیت غذایی چیست؟

حال که در مورد مسمومیت غذایی و علت آنکه باکتری‏های مضر است اطلاعاتی به دست آوردید، شاید با خود فکر کنید بهترین راه پیش‏گیری از مسمومیت، خلاص شدن از شر تمام باکتری‏ها باشد. اما این کار شدنی نیست. باکتری‏ها همیشه و همه جا هستند؛

در تمام غذاهای ما؛ حتی بعضی از انواع باکتری‏ها برای بدن مفید و لازم‏اند. امکان دارد گیج شده باشید؛ اما همین‏قدر بدانید که آن دسته از باکتری‏ها که در غذای مانده‏ی قدیمی هستند، می‏توانند برای سلامتی شما مضر باشند. آن چیزی که لازم است بدانید این است که باید یاد بگیرید چگونه از شر آن باکترها خلاص شوید.

چه جرم‏هایی خطرناک ‏اند؟

غذاهایی که از حیوان‏ها هستند، غذاهایی که خام‏اند و کامل پخته نشده‏اند و سبزی‏های نشسته، همگی حاوی جرم‏هایی هستند که می‏توانند باعث مسمومیت غذایی شوند. محتمل‏ترین منبع مسمومیت، غذاهایی هستند که از حیوان‏ها می‏باشند؛ همچون: گوشت قرمز، ماکیان (مثل گوشت مرغ و جوجه)، تخم‏مرغ، شیر و گوشت جانوران دریایی (مثل ماهی و میگو).

بعضی از معروف‏ترین باکتری‏ها عبارتند از:

- سالمونلا Salmonella

- لیستریا Listeria

- کامپلویا Compylobacter

آیا من دچار مسمومیت غذایی شده ‏ام؟

کسی که دچار مسمومیت غذایی شده از این مشکلات رنج می‏برد:

- درد شکم که به آن ناوزیا nausea گویند.

- دل پیچه.

- اسهال، که در موارد شدید اسهال خونی مشاهده شده است.

- تب.

بعضی وقت‏ها فردی که دچار مسمومیت شده پس از چند ساعت از صرف غذا احساس بیماری و مسمومیت می‏کند. گاهی اوقات هم مسمومیت بعد از چند روز اتفاق می‏افتد. در مسمومیت‏های خفیف برای مدت طولانی احساس بیماری نمی‏کنید و به زودی بهبودی می‏یابید.

گفتن اینکه آیا مشکلی که برای‏تان پیش آمده مسمومیت است یا چیزی دیگر، کار ساده‏ ای نیست. باید تحقیق کنید و ببینید چه کس یا کسان دیگری از همان غذا خورده‏اند و آیا آنها هم همان مشکل را دارند؟ اگر آنها هم دچار همان چیز شده‏اند که شما از آن رنج می‏برید، می‏توان گفت مسمومیت غذایی است.

 

پزشک چه کاری انجام می‏دهد؟

اگر شما به دکتر مراجعه کنید، او سوال‏های زیادی از شما خواهد پرسید؛ به طور مثال: چه احساسی دارید؟ چه موقع برای بار اول احساس بیماری کردید؟ در روزهای اخیر چه چیزهایی خورده‏اید؟ آیا کس دیگری هم از نزدیکان شما احساس شما را دارد؟

ممکن  است دکتر از شما آزمایش بگیرد. این آزمایش معمولاً آزمایش ادرار است تا مشخص شود آیا در بدن شما جرم وجود دارد یا نه. نوع درمان مسمومیت غذایی بستگی به نوع جرمی دارد که در بدن فرد بیمار است و موجب مسمومیت او شده. دکتر ممکن است برای شما دارو تجویز کند؛ اما غالباً فردی که مسموم شده بدون دارو معالجه می‏شود. بستری شدن کودکی که مسموم شده، در بیمارستان هم به ندرت اتفاق می‏افتد. معمولاً فقط کسانی که به خاطر مسمومیت غذایی دچار کمبود آب بدن شده‏اند مجبورند به بیمارستان مراجعه کنند. کمبود آب بدن یعنی اینکه فرد، بخش زیادی از مایعات بدنش را به دلیل اسهال با استفراغ یا هر دو مورد از دست می‏دهد. بیماری که کمبود آب بدن دارد، مایعات مورد نیاز بدنش را از طریق سرم به دست می‏آورد. برای پیش‏گیری از ابتلا به این مشکل، هر موقع احساس بیماری کردید، شروع به نوشیدن آب یا دیگر مایعات کنید.

چگونه با جرم‏ ها مبارزه کنیم؟

کارهای زیادی می‏توان انجام داد تا از مسمومیت غذایی پیش‏گیری کرد. این کارها و اقدام‏ ها باید پله پله در مراحل آماده شدن و صرف کردن غذا انجام شوند. به‏طور مثال شستن کامل مواد اولیه‏ی غذا، پختن صحیح و کامل، روش‏های درست نگه‏داری غذاهای باقی مانده و...

بیشتر این مسوولیت‏ ها بر دوش بزرگ‏سالان هستند؛ اما کودکان هم می‏توانند در مبارزه با جرم‏ها سهیم باشند. بهترین کاری که می‏توانید انجام دهید این است که اگر می‏خواهید در آماده کردن غذا کمک کنید، دست‏های‏تان را خوب بشویید. شستن دست‏ها قبل از نشستن سر سفره نیز نباید فراموش شود.

اعمال دیگری که شما می‏توانید انجام دهید و خودتان را در مقابل ابتلا به مسمومیت غذایی بیمه کنید عبارتند از:

- میوه‏ ها و سبزی را قبل از خوردن، کامل بشویید.

- فقط غذاهایی را بخورید که به ‏طور صحیح و کامل پخته شده‏اند.

اگر سر سفره گوشت مرغ را با قاشق و چنگال قسمت کردید و دیدید درون آن رنگ صورتی دارد یا احساس کردید خام مانده، به بزرگ‏تر اطلاع دهید.

- به چیزی که می‏خورید نگاه کنید و آن را ببویید.

اگر بو و مزه‏ ی چیزی که می‏خواهید بخورید با حالت معمولی‏اش تفاوت دارد، قبل از اینکه آن را بخورید با بزرگ‏‏ترها صحبت کنید. شیر مثال خوبی است. شیر نباید مزه‏ی ترش بدهد. کپک که به رنگ‏های صورتی، سبز، سفید و قهوه‏ای دیده می‏شود، غالباً نشانه‏ای از فساد غذاست.

- اگر می‏خواهید باقی مانده‏ ی غذایی را بخورید، از بزرگ‏ترها بخواهید آن را به خوبی گرم کنند. با گرم کردن، باکتری‏هایی که در مدت زمان نگه‏داری غذا در یخچال در آن رشد کرده‏اند کشته می‏شوند و از بین می‏روند.

- تاریخ مواد غذایی را چک کنید. بیشتر مواد غذایی تاریخ انقضا دارند. غذایی را که از تاریخ انقضای آن گذشته به هیچ‏ وجه مصرف نکنید.

- باقی مانده‏ ی غذا را فوری در یخچال قرار دهید. باکتری‏ها در دمای اتاق، شانس خوبی برای رشد و تکثیر در غذا را دارند. پس بنابراین این اجازه را به آنها ندهید. با قرار دادن باقی مانده‏ی غذا در یخچال، نمی‏گذارید جرم‏های بد و مضر فرصت فاسد کردن غذا و به دنبال آن، مسموم کردن شما را داشته باشند.

http://news.pconline.ir